Zakelijk of ‘zakelijk’?
Column - 16 mei 2018

Zakelijk of ‘zakelijk’?

Blog mei 2018 

In de belastingwetten komt heel vaak het woord ‘zakelijk’ (of varianten daarop) voor. Ik als belastingadviseur kom dat woord vaak tegen naar aanleiding van vragen van klanten. Vaak zijn het namelijk vragen waar men eigenlijk zelf al het antwoord op heeft. Want als je uit eten gaat met een goede vriend die ook je klant is, komt natuurlijk de vraag op kan ik dit boeken als een zakelijk etentje? Die vraag is natuurlijk gerechtvaardigd, want een etentje met klant die geen goede vriend is, is natuurlijk wel een zakelijke uitgave. Soms bekruipt mij dan het gevoel dat ik bij dergelijke vragen als het geweten gebruikt word. Blijkbaar kom ik als belastingadviseur dan vertrouwenwekkend over...

Zakelijke lening, of beter gezegd de ‘onzakelijke’ lening
In deze blog wil ik het echter niet hebben over dergelijke ‘zakelijkheid’, maar meer over zakelijkheid die veel meer invloed heeft. De afgelopen jaren heeft fiscaal Nederland op zijn kop gestaan (en dat staat het nog steeds) over de zakelijke lening of beter gezegd de ‘onzakelijke’ lening. Ik zal u het technische verhaal besparen, maar door jurisprudentie heeft de Belastingdienst de mogelijkheid om achteraf de zakelijkheid van een verstrekte lening ter discussie te stellen. Dit is niet alleen een test op het moment van verstrekken van een lening, maar ook gedurende de looptijd kan de fiscus de lening omkatten van zakelijk naar onzakelijk! Het vervelende is dan dat de ontvangen rente op de lening wel belast is, maar als de schuldenaar de lening niet terugbetaalt, de afschrijving op de lening niet aftrekbaar is. De fiscus heeft dus wel de lusten, maar niet de lasten. Dit vind ik een onredelijke uitkomst.

Nog afgezien van wat ík ervan vind, is dat er voor de belastingplichtigen geen duidelijkheid is en daarmee ook geen rechtszekerheid. Wij als adviseurs moeten, en willen ook, vooraf aan de klant aangeven of de voorwaarden zakelijk zijn waaronder hij/zij de lening verstrekt aan zijn eigen B.V.. Nu ontbreekt ons die mogelijkheid. Ik snap dat de wetgever ook wil dat er geen algemene definitie van zakelijkheid gegeven kan worden, maar enige richtlijnen of praktische handvaten die dan gedurende de hele looptijd van de lening gelden, zijn zeer welkom.

‘Advies’ voor de wetgever
Mijn voorstel is om op leningen tot een bepaald bedrag een standaard rente te mogen rekenen en betalen(!) zonder dat de zakelijkheid ter discussie gesteld kan worden. Wat die rente en andere voorwaarden zouden moeten zijn, laat ik graag aan de wetgever over. Maar het zou voor het (groot) MKB bijzonder handig zijn en daarmee ook de lasten van het MKB drastisch verlichten.
En wij als adviseurs kunnen ons bezig gaan houden met leuke, fiscale advisering waar de klant echt wat aan heeft in plaats van te stoeien over rentepercentages, looptijd en zekerheden en al dan niet feitelijk nageleefde voorwaarden in leningsovereenkomsten.

Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen, mail dan naar Barry Nijkamp (B.Nijkamp@krcvanelderen.nl).