Elk vakgebied heeft zo zijn eigen vaktermen. Binnen de accountancy is het begrip materialiteit daar een voorbeeld van.
Een goedkeurende controleverklaring bij de jaarrekening betekent niet dat de jaarrekening in zijn geheel geen fouten bevat. Zo bevat een jaarrekening doorgaans bijvoorbeeld voorzieningen. Het bepalen van een voorziening is voor een onderneming geen exacte wetenschap; hierbij spelen namelijk veronderstellingen en inschattingen een rol. Gegeven het aard van deze posten kan de accountant niet stellen dat het bedrag van de voorziening precies goed is en dat deze geen afwijking kan bevatten.
Hier komt het begrip materialiteit c.q. materieel belang om de hoek kijken; een afwijking in een jaarrekening is materieel als deze effect kan hebben op de beslissingen van de gebruikers van de jaarrekening.
Een accountantscontrole is erop gericht om vast te stellen dat de jaarrekening geen afwijkingen bevat die het materieel belang te boven gaan. In een goedkeurende controleverklaring geeft de accountant aan dat hij of zij met een hoge mate van zekerheid concludeert dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Het bepalen van de hoogte van de materialiteit is een zaak van professionele oordeelsvorming door de accountant. Hierbij neemt hij cijfers van de te controleren organisatie als uitgangspunt. Daarnaast houdt hij rekening met andere aspecten, waarbij de gebruikers van de jaarrekening centraal staan. Niet van alle gebruikers kan de accountant op voorhand weten welk bedrag zij materieel zullen vinden, maar wanneer bijvoorbeeld de organisatie een overeenkomst heeft met een bank waarin de bank een bepaalde minimale solvabiliteit eist, dan houdt de accountant bij het bepalen van de hoogte van de materialiteit rekening met deze solvabiliteitseis. De bank zal immers, als gebruiker van de jaarrekening, een andere beslissing nemen indien de organisatie wel of niet voldoet aan de vereiste solvabiliteit.
Op 15 mei jl is, op initiatief van een aantal partijen, waaronder de Werkgroep Controleprotocollen (COPRO), de brochure “Accountant en materialiteit” verschenen waarin onder meer dieper wordt ingegaan op het belang van materialiteit in de accountantscontrole, de wijze waarop de materialiteit tot stand komt en de vraag hoe de accountant afwijkingen en onzekerheden evalueert. Deze brochure is te vinden op de website van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) zie HIER
