Blog oktober 2019
Voor heel veel mensen een heel simpele vraag, maar bekeken met een fiscale blik is het antwoord vaak moeilijker dan men denkt. Maar de gevolgen vaak ook groter dan men (vooraf) inschat.
Om met de gevolgen te beginnen: een aantal belastingen waar het antwoord op deze vraag belangrijk voor is:
- Huurtoeslag
- Zorgtoeslag
- Onroerende zaakbelasting
- Hypotheekrente aftrek
- Onbelaste kilometervergoeding
- Vrijstellingen erf- en schenkbelasting
Nu is het voor een groot deel van de Nederlands belastingplichtigen inderdaad een simpele vraag met een simpel antwoord.
Niets is echter minder waar:
Een gepensioneerd echtpaar besluit hun vrijstaande woning in Nederland te verkopen en meer tijd door te gaan brengen in hun vakantiehuis in Frankrijk. Om niet helemaal de binding met de kinderen en kleinkinderen te verliezen kopen ze een appartement in de buurt van de kinderen in Nederland. Bij de verkoop van de vrijstaande woning geven ze aan de gemeente door dat ze voortaan bereikbaar zijn op het adres van hun nieuw aangekochte appartement in Nederland.
De zomermaanden brengen zij in Frankrijk door en de wintermaanden brengen zij door in Nederland.
Klinkt niet echt heel vreemd, maar waar wonen zij nu?
Ander voorbeeld:
Dochterlief heeft haar studie afgerond en besluit het ‘even’ rustig aan te gaan doen. Met een rugzak en lijst met low-cost vliegtuigmaatschappijen gaat zij een jaar lang de wereld verkennen. Het is natuurlijk zonde van het geld om de studentenkamer aan te houden, dus die huur wordt snel opgezegd, de spullen bij u op zolder gestald en met een ‘hasta-la-vista’ en ‘we appen wel’ wordt de eerste vlucht naar Azië genomen.
Woont uw dochter nog in Nederland?
Derde en laatste voorbeeld:
U loopt tegen een heel mooie te koop staande woning aan, wel een beetje oud, maar zoals makelaars dan zeggen; “het object biedt nog alle ruimte voor een persoonlijke invulling (…)”.
De verkoop van uw huidige ‘up-to-date woning die direct betrokken kan worden’ loopt voorspoedig. Dus u besluit om tijdens ‘het personaliseren’ van uw nieuwe aanwinst tijdelijk in een vakantiewoning op een bungalowpark te gaan doorbrengen. Helaas is het in het bungalowpark niet toegestaan om hier permanent te wonen, dus u schrijft zich in op het adres van de nieuw aangekochte woning.
Woont u nu op het bungalowpark of op uw nieuwe stekje?
Het antwoord op de vraag ‘Waar is de woonplaats?’ is in alle drie de voorbeelden vanuit fiscale optiek erg simpel: ‘Het hangt er vanaf!’. Aan dat antwoord heeft u natuurlijk niets.
De wetgever heeft om logische redenen ervoor gekozen dat de woonplaats van iemand afhangt van de feiten en omstandigheden.
Het beoordelen van de woonplaats
Bij de beoordeling van de woonplaats kunnen de volgende aspecten van belang zijn (in willekeurige volgorde):
- In welk land heeft men een (dienst)betrekking;
- Waar verblijft het gezin van belastingplichtige;
- Waar verblijft men meestal?
- Waar is men lid van de sportschool?
- Heeft men een (eigen) woning in Nederland;
- Waar heeft men zijn of haar financiële banden;
- Het al dan niet ingeschreven zijn in het bevolkingsregister;
- De wil om slechts korte tijd, of langere tijd in het land (Nederland c.q. het andere land) te verblijven;
- De nationaliteit.
De hiervoor opgesomde omstandigheden zullen tegen elkaar moeten worden afgewogen om tot een beslissing te komen. In de regel zal de beslissing niet op grond van een enkele omstandigheid kunnen worden genomen.
Kortom: de volgende keer dat u gevraagd wordt “Waar woont u?” Kunt u met een gerust hart zeggen: “Dat hangt er vanaf!”.
Barry Nijkamp
Belastingadviseur
Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen, mail dan naar Barry Nijkamp: b.nijkamp@krcvanelderen.nl
